Công nghệ VAR được người hâm mộ bắt đầu biết đến tại World Cup 2018 và cũng được sử dụng nhiều ở những giải đấu khác, trong đó có cả V.League. Vậy công nghệ VAR là gì? Trường hợp nào thì VAR mới được sử dụng? Hãy cùng BLV Vĩnh Toàn tìm hiểu qua phần nội dung sau đây

Công nghệ VAR là gì?

Công nghệ VAR là công nghệ video hỗ trợ trọng tài. VAR là từ viết tắt của Video Assistant Referee. Đây là công nghệ được sử dụng bằng cách chiếu những đoạn video chiếu chậm để hỗ trợ trọng tài có thể đưa ra quyết định. Những người làm việc trong phòng điều hành VAR chính là những trọng tài có nhiệm vụ hỗ trợ và đưa ra những lời khuyên dành cho trọng tài chính điều khiển trận đấu trên sân.

Sau những thử nghiệm ở một số giải đấu, VAR được Hội đồng Hiệp hội bóng đá quốc tế (IFAB) chính thức đưa vào luật thi đấu bóng đá vào ngày 3/3/2018.

Trường hợp nào thì VAR mới được sử dụng?

Trong mỗi trận bóng đá, công nghệ VAR chỉ được áp dụng trong 4 trường hợp sau đây:

• Tình huống dẫn đến bàn thắng hay bàn thắng được công nhận hay không: Trường hợp này được xem xét lại bằng công nghệ VAR khi cầu thủ của đội tấn công phạm lỗi, bóng ra ngoài biên hay vào trong khung thành, việt vị, dùng tay chơi bóng, mắc lỗi khi thực hiện quả phạt đền.
• Phạt đền: Trong trường hợp đội tấn công bị phạm lỗi thì công nghệ VAR xác định vị trí phạm lỗi, bóng ra ngoài biên. Ngược lại, VAR sẽ xem xét lại tình huống mà cầu thủ đội phòng thủ có thật sự phạm lỗi hay không, nếu không mắc lỗi thì sẽ không có quả phạt đền cho đội tấn công.
• Thẻ đỏ trực tiếp: Từ chối cơ hội ghi bàn rõ ràng, phạm lỗi nghiêm trọng, hành vi phi thể thao, sử dụng ngôn từ hoặc cử chỉ xúc phạm đối thủ.
• Trọng tài xác định sai tình huống khi rút thẻ vàng hoặc thẻ đỏ.

Những cột mốc lịch sử đáng nhớ về công nghệ VAR

VAR được hình thành bởi một dự án Trọng tài 2.0 vào đầu những năm 2010 dưới sự chỉ đạo từ Liên đoàn bóng đá Hà Lan (KNVB). Dự án được thử nghiệm ban đầu thông qua những thử nghiệm về mô hình tại giải vô địch quốc gia Hà Lan (Eredivisie) ở mùa giải 2012-13. Năm 2014, KNVB đề xuất với Hội đồng Hiệp hội bóng đá quốc tế (IFAB) sửa đổi luật thi đấu bóng đá cho phép VAR được sử dụng rộng rãi.

Vào tháng 7/2016, công nghệ VAR lần đầu được áp dụng trong trận giao hữu giữa PSV và FC Eindhoven. Cuộc thử nghiệm tiếp theo của VAR được thực hiện trong trận đấu giữa hai đội bóng dự bị của giải bóng đá Nhà nghề Mỹ (MLS). Trọng tài cầm còi khi đó là Ismail Elfath phải xem xét lại 2 tình huống mắc lỗi trong trận đấu, sau khi tham khảo ý kiến từ trọng tài trợ ký video là Allen Chapman ông đã rút 2 tấm thẻ đỏ và vàng trong những tình huống tương ứng.

Ngày 21/9/2016, trận đấu giữa Ajax và Willem II tại Cúp Quốc gia Hà Lan (KNVB Cup) áp dụng công nghệ VAR. Nhưng khi đó là sử dụng “màn hình ngoài sân” mà không dùng màn hình lớn đã có sẵn ở sân. Đây là trận bóng đá chuyên nghiệp đầu tiên áp dụng công nghệ VAR trước khi luật FIFA thay đổi. Những cổ động viên có mặt trên khán đài cũng như các cầu thủ đều tỏ ra bối rối không biết chuyện gì xảy ra. Từ đó, các quyết định từ công nghệ VAR cũng cần phải truyền đạt rõ ràng hơn đến với cầu thủ, khán giả theo dõi ở sân vận động và khán giả xem trực tiếp qua truyền hình.

Về hệ thống giải, giải vô địch quốc gia Australia (A-League) là giải đấu đầu tiên áp dụng công nghệ VAR vào năm 2017. Cũng kể từ đó, hệ thống này được giới thiệu thông qua những giải bóng đá vô địch quốc gia ở châu Âu. Vào tháng 1/2018, Italia là quốc gia mở trung tâm đào tạo VAR đầu tiên trên thế giới. Đến ngày 3/3/2018, IFAB đưa VAR vào trong bộ luật bóng đá nhưng vẫn chưa được phổ biến rộng rãi. Nhưng công nghệ này được biết đến nhiều hơn khi được sử dụng tại World Cup 2018 diễn ra tại Nga.

Tại vòng bảng World Cup 2018, trung bình mỗi trận có 7 sự cố cần phải giải quyết bằng công nghệ VAR và có đến 14 quyết định của trọng tài được thay đổi hoặc hủy bỏ sau khi xem xét lại tình huống. Theo thống kê của FIFA, tỷ lệ check VAR chính xác lên đến 99,3% và cũng tăng lên từ 95% khi trọng tài đưa ra quyết định chính xác khi không dùng VAR.

Cũng nhờ công nghệ VAR được áp dụng mà World Cup 2018 cũng trở thành kỳ World Cup “sạch” nhất kể từ năm 1986 khi không có thẻ đỏ nào được rút ra sau 11 trận mở màn và chỉ có 4 cầu thủ bị đuổi khỏi sân trong suốt giải đấu diễn ra, ít nhất kể từ World Cup 1978. Ngoài ra, cũng có 22 bàn thắng được ghi trong 29 quả phạt đền để vượt qua kỳ World Cup 1998 với 17 bàn thắng. Ông David Elleray – Giám đốc kỹ thuật IFAB và cựu trọng tài Premier League tuyên bố rằng sự hiện diện của VAR sẽ khiến cầu thủ khó có thể thoát khỏi những pha chơi tiểu xảo, phạm lỗi kín với đối thủ.

Công nghệ VAR được áp dụng tại V.League

Công nghệ VAR được FIFA chấp thuận và sẽ được Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) phối hợp cùng ban trọng tài Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) áp dụng ở một số trận đấu kể từ vòng 3 giai đoạn 2 V.League 2023. Những trận đầu tiên được áp dụng công nghệ VAR là những trận không có tính chất tranh đua chức vô địch cũng như xuống hạng.

Khi các trận đấu được áp dụng bằng công nghệ VAR, FIFA yêu cầu các sân vận động phải được đo trắc địa bằng máy móc chuyên dụng để cung cấp những số liệu chính xác để tích hợp với đường kẻ việt vị. Hiện nay, các sân vận động đều đáp ứng đủ điều kiện để áp dụng công nghệ VAR.

Ngày 27/7/2023, trận đấu đầu tiên áp dụng công nghệ VAR tại V.League chính là trận đấu giữa CLB Viettel gặp Hồng Lĩnh Hà Tĩnh. Đây cũng được xem là một cột mốc quan trọng với lịch sử bóng đá nước nhà.

Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu về Công nghệ VAR là gì? Trường hợp nào thì VAR mới được sử dụng? Nếu nội dung bài viết có chi tiết nào còn thiếu xót, mong bạn đọc đưa ra những lời góp ý để admin cập nhật thêm thông tin.

Nếu thấy bài viết hay và bổ ích, hãy CLICK VÀO ĐÂY để ủng hộ tôi bằng một ly cà phê nhé!