Anh Quốc được biết đến là một trong những quốc gia hàng đầu thế giới ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong bóng đá, họ cũng có đội tuyển quốc gia là tập hợp của những cầu thủ từ 4 nước trong khối Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Nhưng họ vẫn giữ tư cách là những quốc gia riêng biệt trong bóng đá quốc tế. Hãy cùng BLV Vĩnh Toàn tìm hiểu lý do vì sao qua phần nội dung sau đây của bài viết.

150 năm kể từ khi Anh và Scotland thi đấu trận quốc tế đầu tiên

Nước Anh không chỉ là nơi phát minh ra môn bóng đá mà còn là quốc gia tiên phong trong việc tổ chức các trận bóng đá quốc tế. Đây cũng là lý do vì sao mà bốn nước thuộc Vương quốc Anh là Anh, Scotland, Wales và Bắc Ireland đều được phép thi đấu với tư cách là một đội tuyển quốc gia riêng biệt.

Sau khi thống nhất luật đầu tiên của môn bóng đá được Liên đoàn Bóng đá Anh (FA) soạn thảo vào năm 1863 (cũng là năm FA được thành lập), Anh và Scotland là hai đội tuyển quốc gia có trận thi đấu quốc tế đầu tiên vào ngày 30/11/1872. Trận đấu đó được tổ chức tại Glasgow. Một năm sau đó, LĐBĐ Scotland (SFA) được thành lập, sau đó là LĐBĐ Xứ Wales (1876) và Hiệp hội bóng đá Ireland (1880) ra đời. Từ năm 1884, giải đấu dành cho 4 đội tuyển là British Home Championship ra đời và được tổ chức hàng năm cho đến năm 1984.

Giáo sư Stefan Szymanski của trường Đại học Michigan, đồng tác giả của Soccernomics trả lời phỏng vấn với tờ Business Insider vào năm 2018. Ông nói rằng: “Toàn bộ ý tưởng về các trận bóng đá giữa các quốc gia thực sự bắt đầu từ nước Anh. Chỉ vào cuối thế kỷ 19 thì mới có các nước khác bắt đầu thi đấu”.

Bên cạnh đó, tầm ảnh hưởng của Anh Quốc với môn thể thao vua lại được củng cố thêm vào năm 1886 khi 4 quốc gia thuộc khối Liên hiệp Anh đã cùng nhau thành lập Ủy ban Hiệp hội bóng đá quốc tế (IFAB). Đây là cơ quan chịu trách nhiệm về việc phê duyệt và đưa ra quyết định thay đổi luật của môn bóng đá.

4 quốc gia Home Nations được phép thi đấu tách biệt khi FIFA được thành lập

4 quốc gia Home Nations được phép thi đấu tách biệt khi FIFA được thành lập vào năm 1904. Nhiều người vẫn nghĩ rằng bóng đá Anh Quốc quá mạnh khi hợp nhất lại thành một đội tuyển riêng biệt, đồng thời cần phải có sự góp mặt của 4 nước này là điều cần thiết để đảm bảo uy tín của FIFA.

Giáo sư Peter J Beck của trường Đại học Kingston trả lời một bài báo được đăng tải trên trang chủ FIFA vào năm 1999, ông nói rằng: “Đối với FIFA, tư cách thành viên của Anh là hết sức quan trọng với một liên đoàn tuyên bố đại diện cho lợi ích của một môn thể thao được phát hiện và phát triển tại Anh”.

Tình trạng đặc biệt được ghi trong quy chế của FIFA

Tình trạng của các quốc gia thuộc nhóm Home Nations với tư cách là những quốc gia riêng biệt cũng được bổ sung vào trong điều luật của FIFA. Để trở thành thành viên của FIFA và được phép thi đấu với tư cách là một quốc gia được FIFA công nhận, hiệp hội bóng đá của quốc gia đó phải là thành viên của liên đoàn bóng đá khu vực. Điều 11 khoản 1 của FIFA viết: “Chỉ có một hiệp hội được công nhận là hiệp hội thành viên ở mỗi quốc gia”. Ngoài ra, FIFA còn định nghĩa về từ “quốc gia” là “một quốc gia độc lập được cộng đồng quốc tế công nhận”. Điều đó gây ra những vấn đề với các nước như Anh, Scotland, Wales và Bắc Ireland nếu không nằm trong điều luật này của FIFA.

Như vậy, cả 4 liên đoàn là FA, SFA, FAW và IFA đều được công nhận là thành viên của FIFA khi tuân thủ thêm điều 11, khoản 5. Trong đó nêu rõ: “Mỗi hiệp hội trong 4 hiệp hội bóng đá Anh được công nhận là thành viên của FIFA”.

Vương quốc Anh thi đấu tại Thế vận hội

Vương quốc Anh đã có 10 lần mang đội tuyển bóng đá tranh tài ở Thế vận hội, lần gần nhất là vào năm 2012. Đó cũng là lần gần nhất đội tuyển của Vương quốc Anh tranh tài kể từ năm 1960, trong bối cảnh người Anh lo ngại về việc buộc các quốc gia khác của Vương quốc Anh cùng thi đấu với tư cách một đội bóng duy nhất trong mọi giải đấu. Điều này đúng với những nước nhỏ hơn như Scotland, Wales và Bắc Ireland, nhất là khả năng đội tuyển Vương quốc Anh chỉ dùng nước Anh làm trọng tâm. Tại Olympic London, có đến 13 trong tổng số 18 cầu thủ của đội tuyển bóng đá nam là người Anh.

Ngoài ra, việc các đội tuyển trong Vương quốc Anh thi đấu riêng biệt cũng thể hiện bản sắc của từng quốc gia. Nhưng lại một lần nữa, nước Anh tiếp tục duy trì quyền lực về chính trị đối với 3 quốc gia nhỏ khác và bóng đá quốc tế thường là thứ mà người Celtic phản kháng lại sự đàn áp từ người Anh. Việc Scotland, Wales và Bắc Ireland giành được quyền lực lớn hơn cho chính phủ tự trị trong các hội đồng được phân cấp. Vì vậy việc hợp nhất thành 1 đội tuyển bóng đá Anh cũng gây mâu thuẫn to lớn về mặt chính trị với xu hướng phân cấp đó.

Giáo sư Szymanski còn tin rằng điều này sẽ góp phần vào sự tan rã của Vương quốc Anh trong tương lai. Ông cho rằng: “Nếu FIFA buộc Vương quốc Anh thành lập một đội tuyển quốc gia hợp nhất thay vì có 4 quốc gia, người Scotland sẽ yêu cầu đòi độc lập. Đó là cách duy nhất để họ có thể giữ lại đội tuyển quốc gia và điều đó quan trọng với Scotland. Dù sao thì Brexit cũng có thể khiến ý tưởng đó có thể trở thành hiện thực”.

Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đảm bảo rằng việc đội tuyển Anh tham dự Thế vận hội với tư cách là đội tuyển của 4 quốc gia Vương quốc Anh sẽ không ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố lịch sử kéo dài suốt 150 năm qua.

Vừa rồi BLV Vĩnh Toàn giúp bạn hiểu rõ Vì sao Anh và các nước thuộc Vương quốc Anh đều có đội tuyển quốc gia riêng. Nếu thấy bài viết hay và bổ ích, hãy Ủng hộ tôi bằng một ly cà phê nhé!