Giải vô địch quốc gia Scotland (Scottish Premiership) hay giải Ngoại hạng Scotland là giải đấu có sự tham gia của 12 CLB, đặc biệt là hai đội bóng giàu truyền thống là Celtic và Rangers. Hãy cùng BLV Vĩnh Toàn tìm hiểu vài nét về giải đấu này qua phần nội dung sau đây của bài viết.

Thông tin cơ bản về giải Scottish Premiership

Giải vô địch quốc gia Scotland (Scottish Premiership) hay giải Ngoại hạng Scotland là giải đấu được ra đời vào năm 2013 sau khi Scottish Professional Football League (SPFL) sáp nhập hai giải đấu Scottish Premier League và Scottish Football League lại thành một. Hiện tại, Celtic đang là đội bóng giàu thành tích nhất tại giải vô địch quốc gia Scotland nếu chỉ tính từ giải Scottish Premiership được thành lập.

Giải Scottish Premiership có 12 CLB tham dự và là giải kế thừa của Scottish Premier League. Tính đến hết mùa 2023-24, Celtic có 10 lần giành chức vô địch và đội còn lại giành danh hiệu là Rangers (2020-21).

Lịch sử của giải vô địch quốc gia Scotland

Trong suốt lịch sử, giải vô địch quốc gia Scotland được chia thành 2 hạng đấu (hạng Nhất và hạng Nhì). Nhưng đến những năm 1970, giải được chia thành 3 hạng đấu Premier Division, hạng Nhất và hạng Nhì. Hệ thống thi đấu mới này được áp dụng từ mùa giải 1975-76.

Cấu trúc của giải được duy trì đến mùa 1994-95 khi có một giải đấu hạng Ba được ra đời, điều đó là sự đáp trả của giải đấu nhắm đến các CLB lớn khi nhóm đội hàng đầu có ý định tổ chức giải “Super League” ly khai khỏi hệ thống bóng đá Scotland vào năm 1992. Cả 4 hạng đấu mỗi hạng đều có sự tham dự của 10 CLB.

Vào ngày 8/9/1997, các CLB của Premier Division cân nhắc việc tách ra khỏi hệ thống Football League (tương tự như sự ra đời của giải Ngoại hạng Anh vào năm 1992) và thành lập giải Ngoại hạng Scotland (Scottish Premier League). Sự ra đời của Scottish Premier League nhằm mục đích giữ lại nguồn doanh thu từ các CLB hàng đầu của Scotland.

Đến mùa 2000-01, giải có sự tham gia của 12 CLB và thể thức của giải có sự thay đổi lớn khi các đội sẽ được chia thành 2 nhóm, mỗi nhóm 6 đội sau 33 vòng đấu. Các đội trong nhánh tranh chức vô địch và tránh xuống hạng thi đấu với nhau 5 trận để mỗi đội thi đấu 38 trận, nhiều hơn 2 trận so với thể thức cũ.

Nếu tính cả lịch sử dài của giải vô địch quốc gia Scotland, Rangers mới là đội có thành tích tốt nhất với tổng cộng 55 lần giành chức vô địch. Celtic chỉ ít hơn đối thủ đại kình địch Rangers với đúng 1 danh hiệu. 9 đội bóng còn lại có tổng cộng 19 giành chức vô địch.

Thể thức của giải Scottish Premiership

12 CLB thi đấu vòng tròn đá 3 lượt với 1 trận hoặc 2 trận được đá sân nhà và sân khách. Tổng cộng 12 đội thi đấu 33 trận và sau đó chia ra thành 2 nhóm, mỗi nhóm 6 đội đầu và cuối bảng. Nhóm đầu sẽ tranh chức vô địch và nhóm 6 đội cuối bảng sẽ tranh suất trụ hạng. Mỗi đội đá 5 trận vòng tròn 1 lượt trong giai đoạn này.

Điểm của các đội sau 33 vòng đấu sẽ được giữ lại cho giai đoạn 2, nhưng các đội chỉ được đấu với nhau trong nhóm đó ở giai đoạn này. Dù điểm số của nhóm 6 đội đứng sau có nhiều hơn đội ở nhóm đầu nhưng họ không được xếp trên đội trong nhóm đầu.

Trước mỗi mùa giải, SPFL sẽ có “dự đoán” về vị trí của các đội để sắp xếp lịch thi đấu đảm bảo cho các đội có 2 trận được thi đấu sân nhà và 2 trận thi đấu sân khách. Đôi lúc các đội không rơi vào vị trí được dự báo và có đội sẽ được chơi đến 3 trận sân nhà và có đội sẽ phải thi đấu 3 trận sân khách.

Đội cuối bảng sẽ phải xuống hạng chơi tại Scottish Championship mùa giải tiếp theo. Còn đội đứng áp chót sẽ phải đá trận play-off với đội giành chiến thắng trong loạt trận play-off của Scottish Championship. Đội giành chiến thắng được thi đấu tại Scottish Premiership mùa giải tiếp theo.

Còn về suất dự cúp châu Âu, giải Scottish Premiership thường sẽ được phân bổ số suất tham dự 1 hoặc 2 đội dự UEFA Champions League mùa giải tiếp theo. Tương tự là số vé dự Europa League và Conference League dựa vào bảng xếp hạng của UEFA.

Thông tin thú vị về giải Scottish Premiership

Giải vô địch quốc gia Scotland ra đời vào năm 1890, có 2 đội bóng cùng giành chức vô địch giải đấu năm đó là Dumbarton FC và Glasgow Rangers FC. Kể từ đó đến nay, Rangers có 55 lần giành chức vô địch, Celtic có 54 lần vô địch. Với 55 lần giành chức vô địch quốc gia Scotland, Rangers hiện đang là đội nắm giữ kỷ lục là CLB có nhiều chức vô địch quốc gia nhất của bóng đá thế giới.

Có 9 đội bóng còn lại giành tổng cộng 19 chức vô địch. Đội giành chức vô địch giải vô địch quốc gia Scotland gần nhất không phải là Celtic và Rangers chính là Aberdeen mùa 1984-85. Đây cũng là mùa giải mà Sir Alex Ferguson nắm quyền dẫn dắt đội bóng được thành lập vào năm 1903.

Dù Celtic và Rangers thống trị tại giải vô địch Scotland, nhưng mỗi đội cũng chỉ có đúng 1 lần đạt thành tích bất bại cả mùa giải. Celtic từng bất bại 1 lần ở mùa 2016-17, còn Rangers bất bại mùa 2020-21 dưới sự dẫn dắt của HLV Steven Gerrard.

Trước khi trở thành HLV huyền thoại tại Man United, Sir Alex Ferguson dẫn dắt Aberdeen từ năm 1978 đến 1986. Tại đội bóng này, ông giành được 3 chức vô địch Scottish Premier Division (1979-80, 1983-84 và 1984-85). Ngoài ra, Sir Alex còn giúp đội bóng giành chức vô địch Cúp C2 cũ (European Cup Winners’ Cup) 1982-83 và Siêu cúp châu Âu 1983. Qua đó, The Dons là thế lực của bóng đá Scotland trong những năm đầu thập niên 1980.

Vừa rồi, BLV Vĩnh Toàn giúp bạn tìm hiểu về giải vô địch quốc gia Scotland (Scottish Premiership). Nếu thấy bài viết hay và bổ ích, hãy CLICK VÀO ĐÂY để ủng hộ tôi bằng một ly cà phê nhé!