Trong thời gian gần đây, pickleball đang là xu hướng thể thao mới của rất nhiều người dân tại Việt Nam. Thậm chí, nó còn là môn thể thao “gây nghiện” dù chưa du nhập được bao lâu. Mặc dù vậy, vẫn còn rất nhiều người chưa hiểu được môn này như thế nào và vì sao lại gây sốt. Hãy cùng BLV Vĩnh Toàn tìm hiểu rõ hơn về môn thể thao này qua phần nội dung sau đây của bài viết.

Pickleball là môn thể thao gì?

Pickleball là môn thể thao dùng vợt đánh một quả bóng nhựa nhỏ có ruột rỗng. Đây là môn thể thao có sự kết hợp giữa môn bóng bàn và quần vợt (tennis), được chơi trong nhà hoặc ngoài trời. Môn thể thao này được phát minh vào năm 1965 bởi Joel Pritchard, người sau này là phó thống đốc của Washington và phục vụ cho Quốc hội Mỹ. Ông cùng 2 người bạn Barney McCallum và Bill Bell cũng được ghi nhận là những người sáng lập và thiết lập ra những quy tắc của bộ môn này.

Môn pickleball được coi là một trò chơi đơn thuần của trẻ em tại Mỹ được chơi ở phía sau vườn nhà. Đến năm 2022, pickleball được coi là môn thể thao chính thức tại bang Washington.

Sau khi bộ môn này được phát minh, một số những nhà phát minh cùng bạn bè của họ mang quả bóng đến Hawaii và tại nơi đây môn này được gọi là pukaball. Từ “puka” trong tiếng Hawaii là “lỗ”, ban đầu từ này được dùng để chỉ quả bóng nhưng về sau khi quả bóng có nhiều lỗ thì mới được dùng để chỉ ngay chính bộ môn này.

Sơ nét về lịch sử của pickleball

Vào một buổi chiều năm 1965, khi Pritchard và Bell đi chơi golf về, họ thấy bầu không khí gia đình tỏ ra buồn chán và nãy ra ý định chơi cầu lông. Tuy nhiên, quả cầu lông không được tìm thấy. Sau đó, Pritchard và Bell cho bọn trẻ nghĩ ra trò chơi của riêng chúng và bắt đầu thử nghiệm với những loại vợt, bóng khác nhau. Khi đó, lưới cầu lông cao 1m50 cũng được hạ xuống ngang hông để tiện cho việc đánh bóng hơn.

Cây vợt bóng bàn sau đó được thay thế bằng những cây vợt gỗ được dán có kích thước lớn hơn. Barney McCallum cũng đã thử nghiệm với nhiều loại vợt có thiết kế mái chèo khác nhau trong xưởng ở tầng hầm của cha ông. Cây vợt đó được gọi là “M2” hay McCallum 2 trở thành sự lựa chọn đầu tiên của người chơi pickleball.

Năm 1967, sân pickleball ngoài trời đầu tiên được xây dựng tại nơi ở của Bob O’Brian, bạn của Pritchard. Đến năm 1968, Pritchard cùng với con trai của McCallum là David và hai người bạn khác thành lập công ty Pickle Ball. Năm 1972, công ty nộp báo cáo thường niên đầu tiên và cũng vào thời điểm này họ cũng đăng ký nhãn hiệu Pickle-ball. Công ty sản xuất những chiếc vợt bằng gỗ và dụng cụ chơi môn pickleball để đáp ứng nhu cầu của người chơi. Bộ môn này phát triển mạnh từ khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương sang các khu vực khác có khí hậu ấm áp hơn như các bang Arizona, California, Hawaii và Florida. Vào năm 2016, công ty Pickle Ball được mua lại bởi PickleballCentral.com và hoạt động dưới tên gọi công ty mới là Olla.

Giải đấu của môn pickleball

Năm 1976, giải pickleball đầu tiên được tổ chức tại Câu lạc bộ thể thao Southcenter ở Tukwila, Washington. Đây là giải đấu mà chính Joel Pritchard gọi là “Giải vô địch pickleball đầu tiên trên thế giới”. Hiệp hội Pickleball nghiệp dư Hoa Kỳ (U.S.A.P.A.) hiện được gọi là USA Pickleball hay USAP được thành lập vào năm 1984. Cũng vào năm đó, các quy tắc cũng được đưa ra cho bộ môn thể thao này.

Giải vô địch pickleball quốc gia Mỹ được tổ chức tại Arizona từ năm 2009 đến 2017. Tính đến năm 2021, đã có 58 quốc gia thành viên được Liên đoàn pickleball quốc tế (IPF) giám sát. Đến năm 2022, có hơn 8000 địa điểm để chơi môn pickleball tại Mỹ.

Điều kiện sân bãi và dụng cụ thi đấu của pickleball

Sân thi đấu môn pickleball

Về kích thước sân, pickleball được quy định chiều rộng sân là 20 feet (6,1m) và chiều dài 44 feet (13,4m) áp dụng cho cả nội dung đánh đơn và đôi (cùng kích thước với sân cầu lông). Khoảng cách giữa lưới và khu vực non-volley dài 2,1m và lưới cách đường biên cuối sân 6,7m. độ cao của lưới dài khoảng 0,9m ở hai bên và 0,86m ở điểm chùn giữa.

Quả bóng thi đấu

Quả bóng Wiffle là quả bóng ban đầu được dùng cho môn pickleball khi vừa mới phát minh. Nhưng về sau, quả bóng được làm bằng chất liệu nhựa đút bền, có bề mặt nhẵn và có khoảng 26 đến 40 lỗ tròn cách đều nhau. Một quả bóng pickleball nặng chừng 22,1 đến 26,5 g và có đường kính 73 đến 75 mm. Những quả bóng có kích thước nhỏ hơn thường được dùng để chơi ngoài trời để làm giảm thiểu tác động của gió.

Vợt thi đấu

Theo tiêu chuẩn của USAP và IPF, chiều dài của vợt không dài quá 0,61m, chiều rộng không vượt quá 0,43m, không có yêu cầu nào về độ dày và trọng lượng của vợt. Vợt được làm bằng chất liệu không chịu nén và bề mặt vợt phải trơn nhẵn. Loại vợt được sử dụng trong thi đấu phải được phê duyệt và được đăng tải lên trang chủ của USAP và IPF.

Luật chơi môn pickleball

Đội (hoặc người chơi đơn) phải giao bóng ở phía dưới sân và thực hiện cú đánh qua vạch ngang giữa sân sao cho qua hẳn cả vùng trung tâm (non-volley zone). Bóng được giao cho đối phương theo hướng chéo góc sân và bóng chỉ được chạm đất 1 lần trước khi bóng được đưa qua phần sân bên kia (tương tự quần vợt).

Tuy nhiên, cách tính điểm của pickleball khác với tennis là điểm được tính theo hệ thi đấu của môn bóng bàn (tối đa 11 điểm). Nếu tỷ số là hòa 10-10, ván đấu được tiếp tục cho đến khi một trong hai đội chơi giành chiến thắng với cách biệt 2 điểm.

Nếu bạn đánh bóng ra khỏi ngoài sân, đánh vào vùng non-volley zone khi giao bóng hoặc đánh bóng đi vào lưới, thì điểm số sẽ được tính cho đối thủ và chuyển quyền giao bóng lại cho đối thủ. Ở vùng non-volley zone, bạn không được phép bước vào kể cả khi đang ở trong tình thế phải cứu bóng. Nếu ngã vào vùng non-volley zone thì bạn vẫn bị tính là lỗi và 1 điểm sẽ dành cho đối thủ. Chỉ trừ trường hợp đối thủ của bạn đánh trả bóng rơi vào vùng này thì bạn mới được phép bước vào và đánh trả.

Bóng được nhập cuộc khi bóng chạm đất 2 lần, 1 lần là pha giao bóng chéo sân và 1 lần là bóng được đưa lại sân nhà.

Sau khi bạn giao bóng và giành điểm cho đội của mình, bạn và đồng đội sẽ đổi vị trí để giao bóng cho đối thủ khác.

Nếu bạn là đội giao bóng đầu tiên mà bị hỏng do phạm lỗi, bóng sẽ được đưa cho đồng đội giao và chưa bị mất điểm. Nếu đồng đội bạn cũng giao bóng lỗi nữa thì quyền giao bóng được đưa lại cho đối thủ và đối thủ vẫn chưa có điểm do bóng phải được chạm đất 2 lần thì cuộc chơi mới bắt đầu.

Vì sao môn pickleball này lại gây sốt tại Việt Nam?

Môn pickleball du nhập vào Việt Nam từ năm 2018, nhưng lúc bấy giờ vẫn chưa quá phổ biến. Mãi đến năm 2023, pickleball trở thành một môn thể thao hot thu hút sự quan tâm của rất nhiều người. Thậm chí, đây là môn thể thao dành cho mọi lứa tuổi, từ trẻ đến già, nam lẫn nữ, kể cả là người gặp chấn thương nhẹ hoặc người vừa bình phục chấn thương đều chơi được.

Do đây là môn thể thao có sự kết hợp giữa quần vợt, bóng bàn, cầu lông nên cũng rất phù hợp với thể trạng của người Việt Nam. Sân thi đấu của môn pickleball được dùng là sân có kích thước giống như sân cầu lông, lưới thì đặt sát đất như môn tennis, còn vạch kẻ ô thì được chia như môn bóng bàn.

Về khả năng vận động, pickleball cũng vừa sức với đại đa số người Việt Nam bởi không phải di chuyển nhiều như tennis. Bên cạnh đó, việc thực hiện động tác cầm vợt và đánh bóng cũng cực kỳ đơn giản và có thể chơi theo nhóm bạn bè một cách dễ dàng. Vợt và bóng đều rất nhẹ và giúp nhiều người có thể chơi trong vài giờ đồng hồ liên tục mà ít mệt.

Điều quan trọng hơn cả chính là chi phí để chơi môn pickleball cũng không phải quá đắt đỏ. Nhất là đối với những người có tính hiếu kỳ không có mục đích chơi lâu dài thì cũng không cần phải quá bận tâm đến vấn đề này bởi giá thuê vợt chỉ tầm 30-50 nghìn/buổi chơi, thậm chí còn có nơi miễn phí không thuê vợt. Chi phí thuê sân dao động từ 150-250 nghìn/tiếng chơi. Nếu chơi 4 người thì mỗi người không tốn quá 100 nghìn đồng/người nếu chơi trong 2 giờ đồng hồ. Như vậy, nhóm đối tượng người chơi có mức thu nhập bình thường vẫn có thể tiếp cận được với môn pickleball và đây cũng được coi là yếu tố then chốt khiến bộ môn này trở nên hot hơn bao giờ hết.

Còn với những người có định hướng theo đuổi môn pickleball lâu dài và có sự đầu tư, chi phí cũng không phải là quá đắt đỏ như golf hay tennis khi chi phí mua vợt khoảng 800 nghìn đến 2 triệu đồng cho những loại vợt tiêu chuẩn để chơi được môn này. Loại vợt có chất lượng tốt thì có chi phí đắt hơn khoảng 5-6 triệu đồng/vợt hoặc cao hơn.

Cùng với đó, những giải đấu pickleball không chỉ ở tầm quốc gia mà tại Việt Nam cũng diễn ra giải pickleball quốc tế. Trong tương lai, bộ môn pickleball sẽ được áp dụng vào trong nội dung thi đấu của những đại hội thể thao lớn như SEA Games, Asiad hay Olympic.

Vừa rồi, BLV Vĩnh Toàn giúp bạn tìm hiểu về pickleball là môn thể thao gì? Nếu thấy bài viết hay và bổ ích, hãy CLICK VÀO ĐÂY để ủng hộ tôi bằng một ly cà phê nhé!