Ngoại hạng Anh là giải vô địch bóng đá đón nhận sự quan tâm từ đông đảo người hâm mộ trên toàn thế giới. Để biết rõ hơn về giải Ngoại hạng anh là gì và những cột mốc đáng nhớ trong lịch sử giải đấu, BLV Vĩnh Toàn sẽ có phần giới thiệu sơ nét về giải đấu này qua phần nội dung dưới đây

Giải Ngoại hạng Anh là gì?

Giải Ngoại hạng Anh (English Premier League) là giải đấu bóng đá chuyên nghiệp dành cho các CLB của Anh. Là giải đấu cấp cao nhất trong hệ thống các giải bóng đá nước Anh, cũng là giải đấu chính trong hệ thống thi đấu quốc gia.

Premier League bao gồm 20 CLB, giải đấu sử dụng hệ thống lên xuống hạng cùng với English Football League (EFL). Đây được coi là giải bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh.

Ngoài các CLB đến từ Anh, những đội bóng đến từ Xứ Wales vẫn có thể tham gia thi đấu. Premier League là giải đấu như một công ty với 20 CLB thành viên đóng vai trò như những cổ đông.

Giải đấu được thành lập vào ngày 20/2/1992 sau khi các đội bóng đang chơi ở giải hạng Nhất khi đó tách ra khỏi hệ thống Football League, đó là giải đấu được thành lập vào năm 1888. Premier League được thành lập nhằm vào mục đích về bản quyền truyền hình.

Lịch sử hình thành và phát triển của Ngoại hạng Anh là gì?

Mặc dù gặt hái nhiều thành công từ những năm 70 và đầu thập niên 80 thế kỉ 20, thế nhưng đã đánh dấu sự suy tàn của bóng đá Anh. Các SVĐ xuống cấp trầm trọng, cơ sở vật chất kém cỏi, hooligan nước Anh sẵn sàng làm loạn.

Vì thế các đội bóng Anh bị cấm thi đấu ở cúp châu Âu trong 5 năm từ sau thảm họa Heysel năm 1985. Khi đó, doanh thu của Football League còn thấp hơn cả Serie A và La Liga. Và cả những cầu thủ hàng đầu nước Anh phải chuyển sang nước ngoài thi đấu.

Tháng 7/1991, các thành viên CLB đã lập ra bản hiệp ước với những quy tắc cơ bản về việc thành lập Premier League. Giải đấu có sự tách biệt giữa Football League và LĐBĐ Anh (FA), vì vậy họ có thể ký các hợp đồng phát sóng và tài trợ như mong muốn.

Tháng 2 năm 1992, các CLB hạng Nhất đã cùng nhau rời khỏi Football League và sau đó 3 tháng, BLĐ giải đấu quyết định nhượng bản quyền lại cho Sky TV. Nhờ vậy Premier League mới vươn đến tầm cao mới để trở thành giải đấu hấp dẫn như hiện nay.

Những điều cần biết về giải Ngoại hạng Anh

Premier League có 20 đội bóng tham dự. Đây là giải đấu được tổ chức theo thể thức đá vòng tròn theo lượt, với số lượng 20 đội bóng sẽ có 38 vòng đấu được diễn ra.

4 đội đầu bảng sẽ giành vé dự Champions League và 1 đội sẽ góp mặt ở vòng bảng Europa League mùa giải sau đó. Các trận đấu thường diễn ra vào dịp cuối tuần thứ 7 và Chủ nhật. Tuy nhiên vẫn có một số trận đấu diễn ra vào buổi tối giữa tuần.

Giải Ngoại hạng Anh đến nay đã được phát sóng trên tổng cộng 212 quốc gia và vùng lãnh thổ với 643 triệu hộ gia đình và 4,7 tỉ khán giả trên truyền hình. Phần lớn các sân bóng tại Premier League đầy ấp khán giả và gần như không một chỗ trống.

Có tổng cộng 47 đội bóng Anh và 2 CLB đến từ Xứ Wales tham dự Premier League từ năm 1992 đến nay. Tuy nhiên mới chỉ có 6 nhà vô địch bao gồm Manchester United (13), Chelsea (5), Manchester City (4), Arsenal (3), Blackburn Rovers (1) và Leicester City (1).

Đội đang nắm giữ điểm cao nhất lịch sử Premier League là Manchester City với 100 điểm, điểm số kỉ lục được thiết lập ở mùa giải 2017-18. Hiện tại họ cũng đang là nhà ĐKVĐ của giải đấu.

Ban đầu Premier League có 22 đội tham dự, tuy nhiên đến năm 1995 giải đấu mới được giảm xuống còn 20 như hiện tại do mùa giải 1994-95 có đến 4 đội bóng xuống hạng và chỉ có 2 đội được thăng hạng.

Sự thống trị của nhóm Big 4 (thập niên 2000)

Vào những năm 2000, khái niệm Big 4 đã xuất hiện với 4 CLB là Manchester United, Arsenal, Chelsea và Liverpool. Họ thường xuyên góp mặt tại vòng bảng Champions League trong quãng thời gian đó, đặc biệt là từ mùa 2003-04 đến 2008-09 với 5/6 mùa 4 vị trí đầu đều thuộc về Big 4.

Trong đó, mùa giải 2003-04 là mùa giải bất bại của Arsenal. Đây chính là đội bóng duy nhất từng đạt thành tích bất bại cả mùa tại Premier League.

Trong thập niên 2000, chỉ có 4 đội bóng ngoài nhóm Big 4 giành suất tham dự Champions League là Leeds United (1999–2000), Newcastle United (2001–02 và 2002–03), Everton (2004–05) và Tottenham Hotspur (2009–10).

Tháng 5/2008, Kevin Keegan cho rằng nhóm Big 4 có thể khiến Premier League trở thành giải đấu nhàm chán nhất thế giới. Tuy nhiên, GĐĐH của Premier League là Richard Scudamore phản biện lại và cho rằng có nhiều sự cạnh tranh khác nhau ở nhóm đầu bảng, giữa bảng và nhóm cuối bảng. Đó là yếu tố tạo nên sự hấp dẫn cho giải đấu.

Từ 2005 đến 2012, nhóm Big 4 có 7/8 trận chung kết Champions League. Tuy nhiên chỉ có 3 lần nhóm Big 4 lên ngôi là Liverpool (2005), Manchester United (2009) và Chelsea (2012). Leeds United là đội duy nhất nằm ngoài Big 4 vào tới bán kết Champions League (2000-01).

Từ “Big 4” đến “Big 6”

Kể từ sau năm 2009, cấu trúc của nhóm Big 4 đã thay đổi khi cả Tottenham Hotspur và Manchester City cùng lọt vào top 4. Tottenham lọt vào top 4 ở mùa giải 2009-10 và là đội đầu tiên nằm ngoài Big 4 lọt vào top 4 kể từ sau Everton vào năm 2005.

Đến mùa 2011-12, Manchester City trở thành đội bóng đầu tiên nằm ngoài nhóm Big 4 giành chức vô địch Ngoại hạng Anh kể từ sau Blackburn Rovers vào mùa 1994-95. Đây cũng là mùa giải đầu tiên có 2 đội lọt ra khỏi nhóm Big 4 (Chelsea và Liverpool) cũng kể từ năm đó.

Mùa 2015-16, vị thế của nhóm Big 4 đã bị phá vỡ hoàn toàn với chức vô địch của Leicester City. “Bầy cáo” đã viết nên câu chuyện cổ tích với ngôi vô địch Premier League và sau đó giành vé dự Champions League. Đây là lần đầu tiên 1 đội nằm ngoài Big Six đầu tiên lọt vào top 4 kể từ sau Everton vào năm 2005.

Ở mùa 2016-17, Arsenal lần đầu tiên lọt ra khỏi nhóm ngoài top 4 khi kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 5 chung cuộc. Từ đó, vị thế của nhóm Big 4 không còn và khái niệm Big Six thật sự xuất hiện.

Bên ngoài sân cỏ, nhóm “Big 6” nắm giữ sức mạnh và ảnh hưởng về tài chính, các CLB cho rằng họ nên được hưởng phần doanh thu lớn hơn do tầm vóc của họ trên toàn cầu cộng với thứ bóng đá hấp dẫn mà họ mang đến cho NHM.

Thể thức cơ bản của Premier League

Có 20 CLB tranh tài ở Premier League, thời gian thi đấu diễn ra từ tháng 8 đến tháng 5 của năm sau đó. Các đội sẽ thi đấu vòng tròn 2 lượt với tổng cộng 38 vòng đấu. Điểm số được tính theo 1 trận thắng 3 điểm, 1 trận hòa được 1 điểm và 1 trận thua không có điểm nào.

3 đội bóng có thứ hạng thấp nhất sẽ phải xuống chơi ở EFL Championship mùa giải sau đó. Còn 2 đội đứng đầu EFL Championship sẽ được thăng hạng lên chơi tại Premier League mùa sau.

Suất thăng hạng còn lại được xác định thông qua loạt trận play-off giữa các đội từ thứ 3 đến thứ 6 tại EFL Championship. Đội thắng ở vòng play-off sẽ giành vé thăng hạng lên chơi tại Premier League.

Như vậy các bạn đã hiểu biết sơ qua về giải Ngoại hạng anh là gì và những cột mốc đáng nhớ trong lịch sử. BLV Vĩnh Toàn sẽ gửi đến cho các bạn những thông tin bổ ích liên quan đến môn thể thao vua trong những bài viết sắp tới.